یک وقفه ۴ روزه برای معدن‌کاران ایران

تعطیلات آخر هفته ایران چه تاثیری بر روند فعالیت فعالان بخش معدن و صنایع معدنی ایران در بازار جهانی دارد. پاسخ به این سوال شاید بتواند گوشه‌ای از چالش‌های موجود در بازار مواد معدنی را پاسخ دهد.

به گفته کارشناسان و فعالان بازار مواد معدنی در ایران تعطیلی پنچشنبه و جمعه در ایران و شنبه و یکشنبه در کشورهای دیگر، یک وقفه ۴روزه ارتباطی بین بازار ایران با کشورهای اروپایی را موجب می‌شود که تنها ۳ روز در هفته بتوانند تاجران و کارآفرینان ایرانی با رقبا و مشتریان خود در دنیا ارتباط داشته باشد. این امر در نهایت منجر به کاهش قدرت رقابت‌پذیری ایران شده و روند مذاکرات در برخی موارد با مشکل روبه‌رو می‌کند. در مقابل برخی دیگر از کارشناسان می‌گویند موضوع تعطیلات آخر هفته در ایران، تاثیر آنچنانی بر همکاری مشترک بین ایران و کشورهای اروپایی نداشته و آنها بر اساس برنامه‌ریزی از پیش تعیین شده حرکت می‌کنند. حال گروهی پیشنهاد داده‌اند که به جای پنجشنبه، روز شنبه در ایران تعطیل شود. به این شکل فاصله بین بازار ایران و جهان به حداقل می‌رسد. در این میان کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از جمله امارات متحده عربی نیز روز شنبه و یکشنبه را تعطیل رسمی اعلام کرده‌اند و به این شکل یک گام به بازارهای جهانی نزدیک‌تر شده‌اند.

 اتصال به بازار جهانی
در حال حاضر ایران، یکی از کشورهایی است که علاوه بر متفاوت بودن روزهای آخر هفته و تعطیل، میزان تعطیلی‌های رسمی بیشتری نسبت به کشورهای اروپایی دارد. حال اینکه گفته می‌شود تغییر در روزهای تعطیلی ایران، منجر به نزدیک شدن بازار ایران به بخش بین‌الملل می‌شود موضوعی است که کارشناسان معدنی نظرهای‌متفاوتی درباره آن دارند.
رییس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران درگفت‌وگو با صمت درباره اثرات تعطیلات آخر هفته ایران و کشورهای اروپایی بر روند کاری بازار مواد معدنی ایران گفت: برخلاف بسیاری از بازارهای ایران که شرایط عرضه و تقاضا و شرایط اقتصادی داخلی روی قیمت تمام شده و نوسان‌های آن تاثیر دارد مرجع تاثیرپذیری حوزه معدن و صنایع معدنی بازار جهانی است و به شدت از آن تاثیر می‌پذیرد.
به گفته سعید صمدی یکی از حوزه‌های صادراتی ایران، بخش معدن و صنایع معدنی است که هم‌اکنون بخشی از بازار غرب آسیا در اختیار دارد. بنابراین طبیعی است هر میزان که از بازار جهانی فاصله بگیریم از نوسانات و تغییرات آن دور خواهیم بود و عکس‌العمل خوبی در برابر نوسانات نخواهیم داشت و این یک موضوع اساسی و جدی است.
وی در ادامه به اثر تعطیلات بر صنایع معدنی کشور نیز این چنین گفت: زمانی که با ۴ روز تعطیلی روبه‌رو می‌شویم (پنجشنبه و جمعه در ایران و شنبه و یکشنبه در اروپا) باید قبول کرد که بازار صنایع معدنی ایران از بازار جهانی دور می‌ماند و آسیب‌پذیرتر می‌شود در نتیجه قدرت رقابت کشور با دیگر کشورهای فعال در حوزه صنایع معدنی کاهش پیدا می‌کند.
تعطیلی شنبه به جای پنجشنبه
رییس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران بر این باور است که امکان تغییر در روزهای تعطیل ایران به شنبه و یکشنبه وجود ندارد اما می‌توان تعطیلی پنجشنبه را به شنبه موکول کرد که دوری از بازار جهانی به ۳روز کاهش پیدا کرده و ایران تنها دو روز از بازار جهانی دور باشد.
صمدی درباره پیامدهای حاصل از تعطیلی آخر هفته ایران با بازار جهانی اینچنین سخن گفت: یکی از مهم‌ترین پیامدهای تعطیلات آخر هفته ایران کم شدن قدرت رقابت‌پذیری ایران هنگام حضور در بازار جهانی است. زیرا رقابت خوب با دیگر کشورها تنها در صورتی امکان‌پذیر است که حضور مستمر در بازار داشته باشد و به موقع عکس‌العمل از خود نشان دهد.
به گفته وی یکی دیگر از مواردی که تحت‌تاثیر تعطیلات قرار می‌گیرد انجام مذاکرات است زیرا زمانی که قرار است مذاکرات و مکاتباتی با طرفین خارجی انجام شود در صورتی که با تعطیلات تداخل داشته باشد با وقفه ۳ تا ۴ روز روبه‌رو شده و روند کار با کندی مواجه می‌شود. هر اندازه میزان مذاکرات و مکاتبات کم شود قدرت رقابت‌پذیری کاهش یافته و نمی‌توان با شرایط چابک وارد بازار و بحث مواد معدنی شد.
رییس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران معتقد است تغییر روزهای تعطیل در ایران، زمینه را برای بالا بردن قدرت کشور و آماده‌سازی برای تصمیم‌گیری هنگام نوسانات قیمتی بالا می‌برد.

الگوبرداری از کشورهای خلیج‌فارس
البته گروه دیگری نیز هستند که بر خلاف این عقیده را ابراز می‌کنند.
مدیر امور بین‌الملل انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران درباره ارتباط بین تعطیلات آخر هفته ایران در مقایسه با کشورهای اروپایی و اثرات آن در روند برقراری ارتباط با بازار جهانی در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: روند تعطیلات در ایران و دیگر کشورها آنچنان که باید تاثیری بر فعالیت بازار موادمعدنی کشور ندارد. البته کشورهای حاشیه خلیج‌فارس نیز مدتی است که تعطیلی آخر هفته خود را تغییر داده‌اند؛ یعنی پنج‌شنبه‌ها به صورت تمام‌وقت و شنبه‌ها به شکل نیمه‌وقت کار می‌کنند.
کیوان جعفری طهرانی در ادامه گفت: اگر بخواهیم تغییراتی در تعطیلات ایران داشته باشیم، به شکل عملی برداشتن تعطیلی روز جمعه امکان‌پذیر نیست اما می‌توان با الگوبرداری از کشورهای خلیج‌فارس، شرکت‌های فعال در حوزه معدن و صنایع معدنی(شرکت‌های نماینده ایران در خارج از کشور) در روزهای پنجشبه به شکل تمام‌وقت فعال باشند و شنبه‌ها نیمه‌وقت کار کنند.
به گفته وی در امارات شرکت‌های ایرانی شنبه، جمعه تعطیل هستند و بانک‌ها روند کارشان تغییر می‌کند. با این حال در صورت تغییر دادن روزهای تعطیل هفته اتفاق خاصی در روند فعالیت‌های معدن و صنایع معدنی ایجاد نمی‌شود. زیرا هم‌اکنون نیز بسیاری از شرکت‌هایی که با کشورهای خارجی ارتباط کاری دارند بدون درنظر گرفتن تعطیلی ایران فعالیت می‌کنند.
وی بر این باور است شرکت‌های خصوصی و دولتی که با خارج از کشور ارتباط کاری دارند باید برنامه کاری برای خود تعریف کنند؛ همچنین اگر قرار است تا از طریق سیستم بانکی ارتباط برقرار کنند برنامه‌ای برای بانک‌های طرف حساب آنها باید تدوین شود.

 تعطیلات، تنها پیش نیاز است
جعفری طهرانی افزود: تفاوت بین تعطیلات ایران و اروپا، تنها یکی از مشکلات و چالش‌های موجود برای بازار مواد معدنی است چرا که امروزه آنچنان که باید ارتباط با کشورهای اروپایی برقرار نشده و زمانی می‌توان این موضوع را به شکل یک چالش دید که خارجی‌های فعال در ایران با آغاز پروژه‌های خود، با مشکل ساعت و روزهای کاری در ایران روبه‌رو شوند؛ در این زمان آنها با توافق با شرکت‌های ایرانی ساعت کاری و روزهای کاری خاص خود را تعریف می‌کنند.
به گفته مدیر امور بین‌الملل انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران، اینکه سرمایه‌گذاران خارجی چه زمانی به شکل قطعی در ایران حضور پیدا می‌کنند، بسته به مطالعات اقتصادی و تهیه گزارش‌های امکان سنجی آنها است. این در حالی است که تهیه گزارش‌های یادشده مدت زمان خاص خود را دارد. یعنی در حد امکان پروژه‌های بزرگ در ۳ سال آینده اجرایی شده و پروژه‌های در مقیاس کوچک‌تر نیز در آینده نزدیک اجرایی می‌شوند. در این زمان است که باید تدبیری برای روند کاری و تعطیلی‌ها در نظر گرفت. وی افزود: زمانی که قرار به همکاری مشترک با کشورهای اروپایی باشد، برای تبادل اعتبارات مالی بانک‌های ایران ساعت کاری خود را مشخص کنند. به گفته جعفری طهرانی، تغییر ساعت کاری به عنوان یک پیش نیاز برای بهبود شرایط بازار مواد معدنی است و نقش قابل ملاحظه‌ای در توسعه روابط بین‌المللی ایران ندارد. وی تاکید کرد: در صورت حضور خارجی‌ها در ایران، روند فعالیت شرکت‌های ایرانی همکار با آنها تغییر خواهد کرد. هم‌اکنون نیز بسیاری از تاجران و بازرگانان ایرانی که با کشورهای خارجی همچون چین کار می‌کنند ساعت کاری خاص خود را دارند.

منبع: گسترش صمت