تغییرات و نوسانات بازار مواد معدنی به ویژه فلزاتی همچون سرب و روی، سبب شده تا متقاضیان و خریداران این فلزات برای تامین نیاز خود، با یکدیگر وارد رقابت شوند.
از طرفی به دلیل کاهش تولید این دو ماده معدنی و بالا بودن تقاضا در مقابل عرضه کم محصول، قیمتها افزایش پیدا کرده است. البته تغییرات بازار سرب در مقابل روی کمی متفاوت بوده و کارشناسان میگویند بازار روی، شرایط بهتری از لحاظ قیمت در مقایسه با سرب دارد. با توجه به اینکه ایران ذخایر سرب و روی مناسبی در اختیار دارد، میتوان با سرمایهگذاری روی ذخایر سرب و روی موجود در کشور، زمینه بهرهبرداری از آنها را فراهم کرده و در نتیجه از این موقعیت موجود در بازار استفاده کرد.
کیفیت بالای روی ایران
به دلیل مشکلات و چالشهای زیستمحیطی حاصل از برداشت معادن و فلز سرب و روی به عنوان دو کانی پاراژنز(کنارزا)، تعطیلی برخی معادن آنها را به دنبال داشته است. این موضوع باعث کم شدن میزان تولید سرب و روی در بازار جهانی شده و از آنجایی که این دو فلز همواره متقاضیانی دارد، بالا رفتن تقاضا در مقابل کاهش عرضه، منجر به افزایش قیمت این کانیها به ویژه فلز روی شده است. به نظر میرسد ایران به عنوان یکی از کشورهای دارند ذخایر سرب و روی که در نقاط مختلف آن پراکنده شده، میتواند از این فرصت استفاده کرده و با بهرهبرداری از این ذخایر، ضمن تامین نیاز صنایع داخلی، زمینه را برای صادرات فراهم کند چراکه هماکنون به دلیل روبه پایان رفتن ذخایر این ماده معدنی، شاهد وارد کردن ماده اولیه روی از دیگر کشورها برای صنایع پایین دستی داخلی هستیم.
بازار پرکشش روی در جهان
کارشناسان و فعالانی که در بازار فلزات حضور دارند نیز میگویند، بازار روی به عنوان یکی از بازارهای پرکشش و جذاب معرفی میشود که دلیل آن همانگونه که گفته شد کم شدن عرضه این فلز در بازار جهانی است.
یک کارشناس بازار فلزات درباره اینکه تا چه اندازه بازار روی در جهان دستخوش تغییر خواهد شد گفته بود: بازار روی در آینده یکی از جذابترین بازارهای جهانی خواهد بود. البته در شرایط کنونی نسبت به سایر فلزات شرایط بهتری داشته و قیمت آن در بهترین حد ممکن قرار دارد و دلیل آن کاهش حجم عرضه در بازار جهانی است.
به گفته محمدحسین بابالو با توجه به اینکه روی بیشتر در صنایع فولادی کاربرد دارد و برای تولید ورقهای گالوانیزه و صنایعی همچون خودروسازی و ساختمانی استفاده میشود چین بزرگترین تولیدکننده فولاد و بزرگترین مصرفکننده روی قلمداد میشود.
این کارشناس بازار فلزات معتقد است هماکنون جذابیت خاصی برای بازار روی ایجاد شده زیرا افزایش ناگهانی و شدید تقاضا برای فلز روی باعث شده تا موجودی انبارها در بورس فلزات لندن به کمترین حد ممکن در ۸ سال گذشته خود برسد که نشان از ظرفیت بالا برای جهش قیمت این کانی و پیشیگرفتن تقاضا بر عرضه است.
بابالو گفت: به نظر میرسد تقاضای فلز روی تغییر آنچنانی نداشته باشد و احتمال بهتر شدن آن ممکن است و شاید فقط به شکل مقطعی تقاضا کاهش یابد. در نتیجه میتوان گفت به نسبت تقاضای مشخص و معلومی برای این فلز وجود دارد.
به گفته وی نخستین مصرفکننده روی، چین است چراکه بیشترین تولید فولاد از آن این کشور است. چین توانسته اقتصاد خود را مقاومسازی کرده، سرمایهگذاریهای سنگینی روی مواد معدنی کشور خود انجام دهد و حتی روی ذخایر معدنی دیگر کشورها نیز سرمایهگذاری کرده تا فاصله خود را با بازار جهانی حفظ کند.
این کارشناس فلزات معتقد است معضلات عرضه تاثیر بسیاری بر فلز روی داشته اما ثبات نسبی تقاضا در کنار کاهش عرضه و افزایش قیمت تمام شده، سببشده بازار روی به سمت کاهش عرضه و افزایش تقاضا و قیمت برود. بابالو درباره وضعیت سرب در بازار جهانی گفت: سرب و روی پاراژنز(کنارزایی) هستند و شرایطی شبیه به هم دارند اما تفاوت عمده بین سرب و روی این است که روی را کالایی خوب دانسته و در مقابل سرب را به دلایل زیستمحیطی کالایی بد میدانیم.
وی گفت: دلایل محیطزیستی تاکنون نتوانسته تقاضای سرب را کاهش دهد اما در عرضه آن بسیار اثرگذار بوده و منجر به تعطیلی معادن و واحدهای فرآوری آن شده است. در اصل این دو مورد باعث کاهش تقاضا برای سرب نشده اما عرضه آن را کاهش داده است.
اوضاع جهانی سرب و روی
سرب از بهترین عملکرد در میان فلزات پایه در ۳ ماه گذشته به بدترین عملکرد رسیده است. تصور کارشناسان بر این است که بازار در توازن بوده و حجم ذخایر نیز اندک است، اتفاقی که منجر به بهبود اوضاع قیمتی میشود. اما آیا امیدی برای بهبود روند بازار این فلز وجود دارد؟
به گزارش بورس کالا، فلز روی با جذابیت بیشتر خود گوی سبقت را از سرب ربوده و روندی صعودی را در پیش گرفته است.
این دو فلز معمولا به عنوان یک جفت مرتبط با یکدیگر از نظر ارزشی مورد معامله قرار میگرفتند. در حال حاضر به نظر میرسد که وضعیت روی صعودی و برای سرب نزولی است.
البته همچنان تقاضا برای سرب از سوی چین نگرانی اصلی است.
به نظر میرسد تعرفه ۴ درصدی مالیات بر باتریهای سربی و اسیدی در ۶ ماه گذشته اثری منفی و فراتر از انتظار داشته، اما به عقیده کارشناسان تاثیر این مالیات به طور مستقیم بر توازن عرضه و تقاضا اعمال نمیشود؛ بلکه موجب علاقه بیشتر بازار نسبت به سرب خواهد شد زیرا فناوریهای رقابتی مربوط به باتریهای جدید مانع از وضع عوارض و مالیاتهای سنگین بر آن میشود.
به علاوه گزارشهایی از مقابله جدی مقامات چینی برای جمعآوری دوچرخههای الکتریکی به دلیل نگرانی از تاثیر آنها بر امنیت جادهای، موجب خدشهدار شدن ظاهر این فلز میشود.
حرکت با احتیاط به سمت صعود
آمارها نشان میدهد بازار روی به شدت با کمبود روبهرو است اما موضوع مهم برای روی این است که این کسری چه وقت و چگونه بر بازار فلزات تصفیه شده تاثیرگذار خواهد بود. آنچه از آمار کنونی بر میآید این است که بازار روی تصفیه شده در ۳ ماه گذشته همچنان با مازاد عرضه روبهرو بوده و محصولات پرمیوم نیز در نزدیکی قیمتهای پایین ۴ ساله خود هستند. در کل هیچ کدام روندی صعودی را در پیش نگرفتهاند. هر چند به نظر میرسد تقاضا پس از آن اندکی بهبود یافته است.
نیاز به تمهیدات دولت
رییس خانه اقتصاد ایران درباره تغییرات به وجود آمده در بازار جهانی سرب و روی و تاثیر آن بر بازار این دو ماده معدنی در ایران گفت: قیمت سرب و روی در ایران به طور مستقیم از بازار جهانی تاثیر میگیرد. اما اینکه گفته میشود بازار روی جذابیت بیشتری دارد، اینگونه نیست زیرا میزان تولید و مصرف آن در سالهای مختلف با یکدیگر تفاوت اساسی دارد.
به گفته ابراهیم جمیلی، افزایش قیمت روی در این بازه زمانی به دلیل افزایش مصرف و تقاضای آن در بازار است. در واقع این افزایش قیمت روی نسبت به سرب سابقه چندانی نداشته و این اتفاق در بازار جهانی بسیار کم رخ داده زیرا اگر به بازه زمانی ۱۰سال گذشته نگاهی بیندازیم، میبینیم قیمت سرب همیشه نسبت به روی یک گام جلوتر بوده است.
وی درباره این افزایش قیمت نیز اظهار کرد: قیمت فلز سرب و روی به جز اینکه در نیمه نخست سال ۲۰۱۶میلادی افزایش یافته نسبت به سال گذشته نیز روند روبه رشدی داشته و امیدواریم این افزایش قیمت ادامه پیدا کند. جمیلی گفت: به عنوان یکی از فعالان حوزه سرب و روی برای تغییرات قیمتی آنها پیشبینیهایی داشتم که بر اساس آن رشد ۱۵ تا ۲۰درصدی برای روی و ۵ درصدی برای سرب پیشبینی کرده بودم که به طور تقریبی به حقیقت امروز بازار نزدیک است.
جمیلی افزود: با توجه به اینکه فلز سرب و روی جایگزینی ندارد و به عنوان فلزات اساسی درکشور و همچنین جهان شناخته شده، شاهد افزایش قیمت آنها در جهان و به دنبال آن ایران هستیم. این درحالی است که در ایران برای تامین روی با نبود ماده معدنی روبهرو هستیم و برای سرب نیز مشکلات دیگری برای تولیدکنندگان وجود دارد که در نتیجه کارخانهها با کمتر از نصف ظرفیت خود؛ یعنی ۳۰درصد فعال هستند.
رییس خانه اقتصاد ایران بر این باور است در شرایط امروزی با افزایش قیمت روی در جهان باید تمهیداتی از سوی برای مصرفکنندگان این کانی در کشور در نظر گرفته شود تا بتوان از این دو فلز ارزشافزوده و ارزآوری حاصل کرد. جمیلی افزود: امید است از سوی ستاد اقتصاد مقاومتی تصمیماتی برای این بخش از صنعت معدنکاری ایران گرفته شود چراکه اکنون تولیدکنندگان سرب مشکلات بسیاری با محیطزیستیها دارند که روند تولیدشان را مشکل کرده و در حوزه روی نیز کمبود مواد اولیه احساس میشود که باید تدبیری برای آن در نظر گرفته شود.
رشد ۴۰ درصدی قیمت روی
رشد ارزش سهام برخی شرکتهای تولیدکننده روی در بورس تهران در سال ۲۰۱۶میلادی به ۱۰۰درصد رسیده است. به گزارش معدن۲۴، روی برترین فلز امسال در دسته فلزات اساسی بود که قیمت آن در امسال تاکنون ۴۰درصد افزایش یافته است. آخرین دادههای منتشر شده از سوی موسسه انگلیسی «Threadneedle» نشان میدهد که حرکت چین به سمت اقتصاد مصرفی خلاف سایر فلزات، مصرف نیکل و روی را افزایش داده و منجر به تقویت بازار این دو فلز میشود. تحلیلهای نیمه دوم سال ۲۰۱۶میلادی حاکی از تداوم رشد قیمت بوده و گلدمنساکس رقم ۲۳۰۰ دلارو بانک چین رقم ۲۵۰۰ دلار را ناشی از دلایل زیر برآورد کردهاند:
۱- تقاضای چین ناشی از رشد فوقالعاده اعتبارات بانکی ۲- کاهش تولید جهانی کنسانتره روی به میزان ۱۴درصد در نیمه نخست سال و تداوم تعطیلی ۲ معدن بزرگ شرکت گلینکور ۳- کاهش ۱۰درصد تولید معادن چین به دلایل آب و هوا و محیطزیست روی البته با تهدید حجم بالای سرمایهگذاران حقیقی در بورس فیوچرز چین نیز دست و پنجه نرم میکند که میتوانند در هر مقطع با حرکت سرمایه خود به سمت سایر بیزینسها، منجر به برخی تغییرات قیمتی منفی در ادامه مسیر شوند.
منبع: ماین نیوز
