خبرگزاری آنا: در ۴۵ کیلومتری زنجان، کارخانه‌ای هست که به گفته موسس آن، خاک را به ثروتی ملی تبدیل می‌کند. کارخانه‌ای ۶۴ هکتاری که تا چند سال پیش بیابان لم یزرعی بیش نبوده‌است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی آنا، این واحد صنعتی در وسط بیابان و میان دو کوه بنا شده‌است؛ 740 نفر را مشغول به کار کرده و علاوه بر اشتغال‌زایی موجب عدم مهاجرت افراد بومی منطقه شده‌است.”کیمیا زنجان گستران” علاوه بر تامین مواد اولیه مورد نیاز صنایع داخلی، ارزآوری بالایی هم از محل صادرات کنسانتره روی و سرب به کشورهای چین، امارات متحده عربی، هند و ترکیه برای کشورمان دارد.
عضو سابق هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران،با بیان اینکه یکی از مشکلات موجود در بخش معدن، نبود ماشین آلات است، و تجربه سالهای بعد از انقلاب نشان داده که خارجی‌ها فناوری به روز را برای استخراج و استحصال بکار گرفته اند، گفت: با وجود شرکت‌های قوی غیرخصوصی معدنی، تا کنون نتوانسته‌ایم تولید و استخراج مواد معدنی در کشور را به روز کنیم.
ابراهیم جمیلی با بیان اینکه معدن از دو بخش اکتشاف و استخراج تشکیل شده و متاسفانه ما در زمینه اکتشاف مواد معدنی بسیار سطحی عمل کرده‌ایم، افزود: این درحالی است که در جهان، اکتشاف معادن با استفاده از آخرین روش‌های علمی روز انجام می‌شود.
او با بیان اینکه در حال حاضر با کمرنگ شدن تحریم‌ها، شرکت‌های خارجی زیادی تمایل به سرمایه‌گذاری در بخش اکتشاف و استخراج معادن ایران دارند، اظهار کرد: برای اینکه بتوانیم از سرمایه‌گذاری و تمایل خارجی‌ها به امور اکتشافی در معادن کشور بهره ببریم، باید برنامه‌ریزی بلند مدت و جامعی داشته باشیم.
وی ادامه داد: در بخش استحصال و استخراج مواد معدنی باید از ماشین آلات به روز استفاده شود که این مهم تا به امروز به خاطر کمبود نقدینگی، آن طور که باید محقق نشده‌است.
رئیس خانه اقتصاد ایران با اشاره به اینکه در حال حاضر عمر ماشین آلات معدنی در ایران بسیار بالا‌تر از عمر متوسط جهانی آن است، گفت: در چند سال گذشته بانک‌ها با بهانه نبود منابع، در زمینه به روز کردن ماشین آلات معدنی هیچ قدمی بر نداشتند و در برخی موارد نیز خود مستقیما به سراغ ایجاد هلدینگ‌های معدنی رفتند که این کار موجب کم شدن توان بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در بخش‌های معدنی کشور شده است.
این فعال اقتصادی با تاکید بر اینکه ایران به لحاظ داشتن میزان ذخایر و تنوع محصولات معدنی جزو 5 کشور اول دنیاست، تصریح کرد: در طول 10 سال گذشته سرمایه‌گذاری‌های خوبی در بخش معدن انجام شده ولی همچنان این بخش ظرفیت‌های زیادی برای جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی دارد.به اعتقاد من باید بعد از سرمایه‌گذرای در پتروشیمی، توجه مسئولان دولتی و بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در معدن باشد تا با جذب سرمایه‌های جدید امکان تکمیل خط تولید مواد معدنی در کشور فراهم شود.
به گفته جمیلی، باید به گونه‌ای خط تولید مواد معدنی در کشور تکمیل شود که در هنگام بهره‌برداری از یک معدن، دغدغه سرمایه‌گذار و بهره‌بردار تنها یک ماده معدنی نباشد، بلکه استخراج و استحصال تمامی عناصر معدنی که ممکن است در خاک آن معدن وجود داشته باشد باید مورد توجه و اهتمام قرار گیرد.
جمیلی با بیان اینکه به طور مثال همراه با سنگ آهن عناصر دیگری چون منگنز، منیزیم، تیتانیوم و عناصر نادر خاکی نیز در معدن سنگ آهن وجود دارد، اظهار کرد: در حال حاضر به خاطر نبود فناوری‌های به روز در کشور عموما با عدم استحصال عناصر با ارزش در معدن، یا این عناصر به هرز می‌روند یا با صادرات آن به صورت فله‌ای پول استحصال آن عملا به جیب خارجی‌ها می‌رود.
مخالف واگذاری معدن انگوران به بخش خصوصی هستیم.
عضو سابق هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه مخالف واگذاری معدن انگوران به بخش خصوصی هستیم، گفت: پیشنهاد ما این است که امکانات مورد نیاز معادن کوچک از سوی دولت فراهم شود تا با فعالیت آنها در صنعت روی و سرب، جلوی دلالی و بهره‌برداری‌های غیر مجاز گرفته شود.
ابراهیم جمیلی با اشاره به اینکه تامین مواد اولیه برای شرکت‌های تولید روی و سرب یکی از مشکلات این صنعت در استان زنجان است، اظهار کرد:امیدواریم با تامین سولفور مورد نیاز از معدن انگوران، این مشکل واحدهای تولید روی و سرب استان زنجان حل شود.
وی افزود: به عنوان مثال شرکت سرب ایرانیان با این هدف و البته با خصوصیات اقلیمی استان زنجان احداث شد که علاوه بر ایجاد اشتغال و ارز آوری و نیز تامین مواد اولیه سرب و روی در کشور، سولفور استخراج کرده و خاک آن را صادر کند.
جمیلی با بیان اینکه در حال حاضر قسمتی از فعالیت‌های این واحد صنعتی به دلیل فعال نبودن بخش سولفور معدن انگوران غیرفعال است، ادامه داد: در صورت راه‌اندازی کامل معدن انگوران قادر خواهیم بود سالانه 25 هزار تن روی و 30 هزار تن سرب تولید و صادر کنیم که این میزان صادرات، ارزآوری معادل 80 میلیون دلار را برای کشور به همراه خواهد داشت.
معدن را به اهلش واگذار کنید.
جمیلی با بیان اینکه برای توسعه هر چه بیشتر معدن، دولت باید برنامه‌ریزی کار‌شناسی شده‌ای را برای واگذاری‌ها به افراد متخصص داشته باشد، گفت: یکی از برنامه‌هایی که برای توسعه معادن در کشور باید از سوی دولت به مرحله اجرا گذاشته شود این است که معدن را به اهلش بسپارد.
وی افزود: چنانچه معدن در اختیار کسانی قرار گیرد که اهلیت کار را دارند، شاهد خواهیم بود که زمینه جذب سرمایه‌گذاری و به بهره برداری رساندن آنها در کوتاه‌ترین زمان امکان پذیر می‌شود.
عضو سابق هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه باید از طریق دریافت رزومه‌های کاری شرکت‌های معدنی را رتبه بندی کرد، ادامه داد: پس از آن که شرکت‌ها بر اساس میزان عملکردشان رتبه‌بندی شدند، باید دولت با اعمال سیاست‌های تشویقی علاوه بر واگذاری معادن به این شرکت‌ها، امکان فرآوری تمام مواد معدنی موجود در معادن کشور را ایجاد کند.
به گفته جمیلی از آنجایی که بیشتر معادن کشور در مناطق محروم است بنابراین دولت می‌بایست از طریق فراهم کردن زیر ساخت‌ها نظیر تامین آب برق گاز و جاده، سیاست‌های تشویقی خود را درباره شرکت‌های خصوصی معدنی به عمل آورد.
خاک را برای فرآوری از ترکیه وارد می‌کنیم.
در این دیدار ر ئیس اتاق بازرگانی زنجان با اعلام اینکه در این استان 300 هزار تن کنسانتره سرب و روی تولید می‌شود، گفت: ایران در حال حاضر به کشورهای هند، چین، امارات و ترکیه سولفور روی و سرب و اکسید روی و سرب صادر می‌کند.
غلامحسین جمیلی با بیان اینکه در واحد صنعتی کیمیا زنجان گستران برای نخستین بار در جهان امکان جداسازی (فلوتاسیون) مخلوط سولفوره و اکسیده و تبدیل آن به کنستانتره فراهم شده، اظهار کرد: تمام کنستانتره روی در کشور مصرف و کنستانتره سرب به کشورهای دیگر صادر می‌شود.
مدیر عامل این واحد صنعتی با تاکید بر اینکه در این کارخانه به هیچ وجه تولید تصادفی و غیر کار‌شناسی شده انجام نمی‌شود، تصریح کرد: این واحد صنعتی همکاری و تعامل بسیار خوبی با دانشگاه‌ها از جمله دانشگاه تهران تبریز و زنجان دارد و به همین خاطر به صورت مستمر از اساتید دانشگاهی با هدف افزایش راندمان واحد تولیدی و نیز تحقیقات جدید برای کشف مواد معدنی جدید مشاوره می‌گیرد.
جمیلی همچنین به کمبود خاک برای تولید کنستانتره سرب و روی اشاره کرد و افزود: کمبود خاک معدنی مورد نیاز برای تولید کنستانتره سبب شده که علاوه بر فرآوری خاک‌های داخلی موجود از ترکیه نیز خاک وارد کنیم و به صورت دستمزدی آن را فرآوری و تبدیل به کنستانتره کنیم.
وی افزود: در حال حاضر ظرفیت تولید کنستانتره سرب در این مجموعه 20 هزار تن است که عموما برای تامین نیاز داخلی به بازار عرضه می‌شود.
بیش از 20 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری به خاطر نبود خاک، خاک می‌خورد.
همچنین یک تولیدکننده سرب با بیان اینکه در حال حاضر به خاطر فعال نشدن کامل بهره‌برداری از معدن انگوران با کمبود خاک حاوی سرب روبرو هستیم، گفت: بیش از 20 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری انجام شده برای تاسیس کارخانه فرآوری سرب در استان زنجان به خاطر نبود خاک، خاک می‌خورد.
شهرام کدخدایی با بیان اینکه واحد صنعتی تولید سرب در استان زنجان با سرمایه‌گذاری 25 میلیارد تومانی به خاطر نبود خاک تعطیل است، اظهارکرد: این واحد صنعتی با هدف جلوگیری از خام فروشی و با سرمایه‌گذاری میلیاردی راه اندازی شده است که متاسفانه به دلیل غیر فعال بودن معدن انگوران با مشکل شدید کمبود مواد اولیه روبرو است.
وی افزود: پیشنهاد ما به وزارت صنعت، معدن و تجارت این است که معادن کوچک و متروکه را به کارخانجاتی که امکان فرآوری دارند، واگذار کند تا هم زمینه فعال شدن معادن فراهم شود و هم امکان فرآوری مواد معدنی و صادرات آن با ارزش افزوده بالا مهیا شود.
کدخدایی با انتقاد از اینکه در حال حاضر پای دلال‌ها به محدوده‌های فروش و پروانه‌های اکتشافی معادن باز شده، اظهار کرد: متاسفانه در حال حاضر پهنه‌های معدنی به نام افراد مختلف ثبت شده، در حالی که این افراد هیچ کار عملی را برای فعال کردن این معادن انجام نداده‌اند.
